سوآبان

پروژه راه آهن گرگان- گنبد ، وضعيت و کميت جاده ها در ترکمنصحرا

پيشگفتار:

در کشور ايران، اولين خط راه آهن، بين تهران و شهر ري در سال 1886 ميلادي به وسيله مهندسين فرانسوي ايجاد شد و احداث خط تبريز - جلفا هم در سال 1913 ميلادي به روسيه تزاري واگذار شد، ولي راه آهن سراسري بين سالهاي 1306 تا 1317 شمسي عمدتا به کمک مهندسين اروپايي طراحي و ساخته شد.در کشورمان خط اصلي شمالي جنوبي راه آهن که درياي خزر را به خليج فارس مرتبط مي سازد در سال 1317 بپايان رسيد.خط شرقي – غربي ابتدا بين شاهرود و ميانه ساخته شد و بعدها از شرق به مشهد و از غرب به تبريز و مرز رازي امتداد پيدا کرد و به خطوط راه آهن ترکيه متصل شد.

از نيمه دوم قرن بيستم به بعد طول خطوط راه آهن مورد بهره برداري در کشورهاي صنعتي به مرور کاهش يافته است. علت اصلي اين پديده، کاهش نسبي و حتي مطلق ترافيک در روي خطوط درجه2و3 راه آهن و توسعه ساير انواع ترابري از جمله حمل و نقل هوايي، ترابري جاده اي، حمل مواد سوختي به وسيله لوله و افزايش اتومبيل هاي شخصي است.

يکي از دلايل کاهش اهميت راه آهن در اقتصاد کشورهاي صنعتي کمي قيمت نفت در سالهاي 1950 تا1970 و همچنين در سالهاي اخير بوده است که باعث توسعه بيش از حد ترابري جاده اي و حمل و نقل هوايي شده است. ولي اشباع دالان هاي هوايي از يک طرف، مخارج سنگين احداث بزرگراههاي اتومبيل رو از طرف ديگر متخصصين را در کشورهاي صنعتي بر آن داشته است که دوباره به راه آهن روي آورند.

اگر توجه داشته باشيم که يک قطار مسافري بين شهري ميتواند بيش از 25 اتوبوس مسافر جابجا کند و يک قطار باري ميتواند بر حسب مورد بيش از 30 تا 200 کاميون 20 تني کالا حمل کند، آنوقت به اهميت راه آهن بيشتر پي مي بريم . از ويژگيهاي راه آهن ميتوان به موارد سرعت، ايمني، نظم در ساعات رفت و آمد، ظرفيت و راحتي نام برد.

گفتار:

جهت اطلاع آندسته از مسئوليني که راه آسفالته را کافي دانسته و راه آهن را کم اهميت يا غير اقتصادي ميبينند بايد گفت که؛ طول کل راههاي اصلي و فرعي آسفالته و غير آسفالته بين شهري و روستايي استان گلستان بيش از 3445 کيلومتر ميباشد و طبق گزارشات مرکز آمار، اطلاع رساني و اسناد فني وزارت راه و ترابري استان گلستان در سال 1380، انواع راههاي تحت حوزه استحفاظي اين وزارت در استان به صورت زير اعلام شد:

استان گلستان داراي هيچگونه آزاد راه نميباشد.!!!

استان گلستان داراي 125 کيلومتر راه اصلي چهار خطه(بزرگراه) ميباشد.

استان گلستان داراي 473 کيلومتر راه اصلي عريض ميباشد.

استان گلستان داراي 381 کيلومتر راه اصلي معمولي ميباشد.

استان گلستان داراي 137 کيلومتر راه فرعي آسفالته عريض ميباشد.

استان گلستان داراي 111 کيلومتر راه فرعي آسفالته درجه يک ميباشد.

استان گلستان فاقد راه فرعي آسفالته درجه دو ميباشد.

استان گلستان فاقد راه فرعي شني عريض ميباشد.

استان گلستان داراي 21 کيلومتر راه فرعي شني درجه يک ميباشد.

استان گلستان فاقد راه فرعي شني درجه دو ميباشد.

استان گلستان داراي 73 کيلومتر شامل ساير راههاي آسفالته دارد.

استان گلستان داراي 197 کيلومتر شامل ساير راههاي شني دارد.

حال با بررسي و مقايسه طول کل به وضع موجود عمق فاجعه و کمبود راه را متوجه خواهيم شد. همه روزه شاهد تصادفات مرگبار جاده اي هستيم.خودتان تصور کنيد که در ازاي 3445 کيلومتر طول کل راههاي استان فقط 125 کيلومتر بزرگراه داريم!!!!

راه، نخستين و مهمترين وسيله ارتباط انسانهاست. راهها به منزله شريانهاي حياتي هر کشور به شمار مي آيند. عبور منظم کالاها و مسافرين در راههاي کشور ضامن پيشرفت اقتصادي آن است. هنگامي که کالاهاي توليدي و انواع و اقسام آن تحت شرايط و برنامه هاي صحيح بين نقاط مختلف در داخل و يا خارج کشور جابجا شوند اقتصاد آن کشور توسعه مي يابد؛بر اين اساس، براي جابجايي انسانها و حمل کالا به احداث شبکه راههاي زميني و هوايي و دريايي نياز است. هر چه ميزان رشد اقتصادي کشوري بالاتر باشد و صنايع عمده بيشتري در يک منطقه وجود داشته باشد به حمل و نقل بيشتري احتياج است.رشد و ازدياد جمعيت ، همچنين توسعه روزافزون و بي رويه شهرها و نياز به ارتباط بين آنها اهميت راههاي ارتباطي را بيشتر آشکار مي سازد.

يکي از مهمترين عوامل محروميت، عقب ماندگي و عدم توسعه صنعت و اقتصاد شرق استان گلستان و بخصوص بزرگترين شهر آن گنبد کاووس نبود راه آهن، فرودگاه و بزرگراه ميباشد،و غرب استان همه اينها را دارا بوده و رشد اقتصادي و توسعه روزافزون شهرکها و مناطق صنعتي خود را مديون آن ميباشد.

با توجه به توضيحات داده شده، احداث راه آهن به گنبد يکي از اقداماتي ميباشد که به رشد اقتصادي،صنعتي،کشاورزي و حمل و نقل استان جان تازه اي خواهد بخشيد.

پروژه ايجاد راه آهن گرگان- گنبد يکي از خواسته هاي ديرينه مردم زحمتکش اين منطقه بوده و مي باشد و بارها و بارها از طريق نمايندگان خود در مجلس در دوره هاي مختلف خواستار اجراي اين طرح شده اند، و حتي وزير راه و ترابري کشور نيز جهت اجراي اين طرح قولهاي مساعدي داده بودند، ولي در اين خصوص هيچ اقدامي در عمل مشاهده نشد. براستي ايراد کار کجاست؟چگونه ميشود که در سال81 معاون وزير راه وترابري ادعاي طراحي و اجراي سالانه 3000 کيلومتر راه آهن را در کشور مي دهند ولي در ترکمنصحرا به خواسته ديرينه و بحق مردم در خصوص اتصال خط را آهن گرگان به گنبد آنهم فقط به طول 100 کيلومتر خودداري ميکنند!!؟؟

از يک طرف بحث غير اقتصادي بودن راه آهن را به خورد مردم و نمايندگان ترکمن ميدهند و از طرف ديگر سالانه بيش از هزار کيلومتر راه آهن را در استانهاي مختلف کشور مطالعه و احداث ميکنند!!! چطور ميشود که بحث ايجاد راه آهن در ترکمنصحرا غير اقتصادي و در استانهاي ديگر اقتصادي ميشود؟

ديدگاه استاندار فعلي نسبت به اجراي اين طرح به اين صورت ميباشد: ضرورتي در اجراي اين طرح نميبينيم و در صورت اجرا گرگان را با خط راه آهن به مرز متصل خواهيم نمود و لزومي به اتصال خط راه آهن به گنبد نميبينيم چونکه مردم مسير ريل مخالف عبور ريل راه آهن از زمينهاي خود ميباشند.!!!

تعجب ميکنيم که استاندار محترم مردم را اينقدر ساده انگاشته اند!!! حال، بسياري از مردم ترکمن صحرا بايد بدانند که مسئولين گرگاني و طيف وسيعي از پستهاي مديريتي و کليدي استان که در دست اين تفکر ميباشد حتي حاضر به ديدن پيشرفت و اجراي هيچگونه پروژه اي در گنبد نيستند. تمام پيگيريهاي نمايندگان مردم ترکمن در مجلس به وسيله مسئولين رده بالاي استان عقيم مانده است.استاندار گلستان و ساير مجموعه مديريت استان مخالف حتي پيگيري اين پروژه از کانال منصبهاي دولتي ميباشد. در گذشته و حال منوال بر اين رسم بوده که نمايندگان پروژه هايي از اين قبيل را در سطح وزارت و وزير مربوطه مطرح ميکردند و وزير مربوطه درخواست نمايندگان را به معاون خود جهت بررسي ارجاع ميداد،معاون به مديريت سازمان مديريت و برنامه ريزي کل کشور نامه نمايندگان را ارجاع داده و رياست سازمان به معاون خود،معاون به سازمان مديريت و برنامه ريزي استان و يک رونوشت به استانداري جهت بررسي و مطالعه و در نهايت جواب بررسيهاي کارشناسانه را به همان ترتيب از پايين به بالا ارجاع داده و از طريق معاونت پارلماني وزارت مربوطه در مجلس به اطلاع نماينده منطقه ميرسيد که اين پروژه داراي توجيه اقتصادي نبوده و مقدور نميباشد.

اميدواريم که خوانندگان جواب خود را يافته باشند که ايجاد اين طرح لازمه اصلاح ساختار مديريتي منطقه بوده و پيگيري آن نيازمند انتخاب نمايندگاني شايسته، قاطع و کاملا سياسي و آشنا به حق و حقوق خود ميباشد تا بتوانند جلوي اجحاف حق مردم را بگيرند.در آينده نزديک،در خصوص پروژه راه آهن گرگان-گنبد بيشتر خواهيم نوشت.

سوآبان

E.mail:Suaban@Yahoo.com